جراحی لثه چیست و چه وقت انجام داده می شود؟

در این مقاله با تعریف دقیق جراحی لثه و انواع آن آشنا خواهید شد و متوجه می شوید چه زمانی به این عمل نیاز خواهید داشت. اگر با بیماری لثه مواجه هستید خواندن این مقاله بیشتر به درد شما خواهد خورد.

جراحی لثه چیست و چرا روی لثه چنین عملی انجام داده می شود؟

جراحی لثه به مجموعه ای از روش ها و تکنیک های جراحی گفته می شود که جهت معالجه بیماری های لثه به دلیل عفونت باکتریایی انجام داده می شوند. عفونت باکتریایی می تواند باعث التهاب، تورم، قرمزی و از بین رفتن استخوان های اطراف دندان شود. بیماری لثه و پریودنتال هنگامی شروع می شود که باکتری های موجود در دهان به دندان ها و لثه ها متصل شوند. باکتری ها همیشه هستند و می توانند باعث تشکیل پلاک دندان شوند.

اما پلاک دندان چیست؟

پلاک دندانی ساختار مضری است که با رشد و تکثیر باکتریها شکل می گیرد و معمولا با استفاده از روشهای معمول رعایت بهداشت دهان و دندان مانند مسواک زدن و نخ دندان کشیدن می توان آن ها را در همان ابتدا نابود کرد. اما اگر پلاک دندانی برداشته نشود و به مدت طولانی روی سطح دندان باقی بماند، باعث ورم لثه می شود و در نهایت بیماری لثه ایجاد می شود که تنها با جراحی لثه قابل درمان خواهد بود.

انواع بیماری لثه

بیماری لثه در مراحل اولیه خود معمولاً جینجویت یا ژینژویت یا (gingivitis) نامیده می شود. اگر پلاک ها هنوز برداشته نشده باشند کم کم سفت و سخت شده و در نتیجه آن جینجویت هم پیشرفت کرده و وارد مرحله بعدی بیماری لثه یعنی پریودنتیت می شود.

اگر بیماری لثه فردی بیش از حد شدید شود، با روش های معمول از بین بردن جرم و پلاک، نمی توان آن را برطرف کرد. مگر اینکه عمل جراحی لثه انجام داده شود. در واقع عمل جراحی لثه معمولا در مراحل جدی و شدید بیماری لثه کاربرد بیشتری دارد.

چه کسانی نیازمند عمل جراحی لثه هستند؟

جراحی لثه بر روی مبتلایان به پریودنتیت یا شدیدترین حالت بیماری لثه انجام می شود و  معمولا در بزرگسالان شایع است. این عمل به خصوص در افرادی که بین 30 تا 40 سال سن دارند بیشتر انجام داده می شود. کسانی که بیماری لثه دارند معمولا شرایط مناسبی نخواهند داشت و در خطر آسیب های جدی قرار دارند. بیماری لثه در ابتدا بدون درد و علائم است برای همین فرد مبتلا ممکن است در ابتدا متوجه آن نشود؛ تا زمانی که آسیب جدی به بافت لثه و سلامتی آن وارد شده باشد. با پیشرفت و جدی تر شدن بیماری، علائم نیز کم کم شروع می شوند.

شایعترین علائم بیماری لثه عبارتند از:

• حساسیت
• خون ریزی
• قرمزی
• ورم
• حساسیت به گرما و سرما
• بوی بد دهان
• درد هنگام جویدن
• بالا رفتن لثه ها یا عقب نشینی آن ها
• مشکل و دشواری حین جویدن غذا

سایر افرادی که نیازمند جراحی لثه هستند

افرادی که مایل به انجام پروسه های رایج دندانپزشکی دندان هستند و همزمان بیماری لثه دارند باید پیش از انجام آن پروسه ها به یک متخصص لثه یا پریودنتیست مراجعه کنند. زیرا بدون یک لثه سالم انجام این پروسه ها به مشکل بر خواهد خورد. برخی از مهمترین درمان های دندانپزشکی که نیازمند درمان بیماری لثه هستند عبارتند از:

• ارتودنسی دندان
• ایمپلنت دندان
• نصب انواع ونیر دندان مانند لمینت دندان، ونیر کامپوزیت و ….

هدف از درمان لثه یا انجام عمل جراحی لثه چیست؟

مهمترین اهداف انجام جراحی لثه، خلاص شدن از شر نفوذ باکتری ها به زیر لثه، بازسازی بافت نرم و بهبود عملکرد و ظاهر لثه است. با انجام این عمل وضعیت بهداشت و سلامتی شخص بهبود پیدا خواهد کرد.

انواع عمل جراحی بر روی بافت لثه

تکنیک های انجام عمل متنوع هستند و نوع عمل شما به این بستگی دارد که چه مشکلی در خصوص لثه شما وجود دارد. دندانپزشک و جراح با تشخیص دقیق نوع مشکل، نوع روش جراحی را انتخاب خواهد کرد. 4 روش معمول عمل جراحی لثه در ادامه توضیح داده شده اند.

عمل جراحی فلپ لثه

در این روش، لثه ها از دندان ها جدا شده و بالا زده می شوند. از این روش معمولا برای از بین بردن جرم، تارتار و باکتری های زیر لثه و مابین دندان و بافت نرم لثه استفاده می شود. بعد از بالا زدن و جدا کردن لثه ها از دندان، فضای زیر لثه به خوبی تمیز می شود. بعد از انجام عمل، لثه ها به جای خود بخیه زده می شوند تا بافت لثه محکم تر دندان ها را محاصره کند.

محکم دوخته شدن لثه ها به اطراف دهان باعث می شود که باکتری ها نتوانند مانند سابق به زیر لثه نفوذ کنند و خطر ایجاد مشکلات و عفونت های آینده را کاهش می دهد. این نوع جراحی لثه بیشتر برای کسانی انجام داده می شود که پریودنتیت متوسط تا شدید دارند.

جراحی ترمیم لثه

در این روش جراحی لثه، جراح یا متخصص پریودنتیست لثه ها را برمی گرداند تا بتواند پیوند استخوانی، غشاها و مواد پروتئینی تحریک کننده بافت را به محل برگرداندن لثه ها اضافه کنند. مواد درج شده زیر لثه ها می توانند به بازسازی بافت لثه کمک کنند و لثه ای طبیعی با ظاهری زیبا و سالم تر ایجاد می کنند.

جراحی کاهش بافت لثه

برخی از افراد ممکن است با نزول کردن بافت لثه مواجه باشند. یعنی لثه ها بیشتر از حالت طبیعی پایینتر می آیند و روی دندان را می پوشانند. چنین وضعیتی می تواند علاوه بر مشکلات زیبایی، مشکلات متعدد دیگری برای شخص ایجاد کند. ما باید از شر اضافات و بافت غیرنرمال لثه خلاص شویم. برای همین منظور جراح بافت اضافه لثه را برمی دارد. با برداشتن بافت اضافی، طول دندان ها به حالت طبیعی و بلند خود برمی گردد و زیبایی لبخند شخص هم کم کمک سروکله اش پیدا می شود.

جراحی پیوند لثه

گاهی اوقات ممکن است که خود بافت لثه آسیب دیده باشد. مثلا ممکن است بافت نرمش تحلیل رفته باشد و نیاز به حمایت بافت جدید و پیوندی باشد. ما در این مواقع از سایر بخش های بدن بافت قرض می کنیم و به لثه آسیب دیده پیوند می زنیم. به طور معمول، بافت از کام یا سقف دهان برداشته می شود. این عمل جراحی لثه می تواند به نوعی مشابه روش بالا باشد که به منظور زیبایی هم صورت می گیرد زیرا می تواند ریشه دندان ها را بهتر پنهان کرده و حمایت کند.

خطرات احتمالی و عوارض جراحی لثه چیست و چطور باید با آن ها مقابله کرد؟

• بعد از عمل جراحی لثه بیمار ممکن است تا چند روز درد خفیف و کمی احساس ناراحتی تجربه کند. خوشبختانه برای برطرف کردن این مشکل می توان از داروهای غیراستروئیدی، ضدالتهابی و ضد درد مثل ایبوپروفن استفاده کرد تا درد و ناراحتی را تسکین داد.
• برای گذراندن بهتر دوره نقاهت بعد از جراحی لثه استفاده از آنتی بیوتیک ها و همچنین دهانشویه های حاوی مواد آنتی باکتریال یا ضدباکتریایی می تواند فوق العاده مفید و موثر باشد. استفاده از این گزینه ها می تواند روند درمان را تسریع ببخشد و بروز آلودگی و عفونت زخم را تا حد چشمگیری کاهش بدهد.
• بعد از عمل، این امکان وجود دارد که برخی از افراد دچار خونریزی شوند. برای اینکه از بروز خونریزی بعد از عمل مواجه نشوید، بهتر است از انجام فعالیت های سنگین خودداری کنید و تا التیام کامل لثه ها کارهای سنگین را کنار بگذارید.

چگونه باید از بروز بیماری لثه پیشگیری کرد؟

رسیدگی به بهداشت دهان و دندان می تواند مهمترین و بهترین روش برای یپشگری از بیماری لثه باشد. برای همین منظور از مراجعه پیشگیرانه به دندانپزشک می تواند شما را از وجود این بیماری مصون نگه دارد. با این وجود در برخی افراد حتی اگر به بهداشت دهان و دندان رسیدگی کنند، تحت تاثیر برخی فاکتورها می توانند به بیماری لثه مبتلا شوند. ژنتیک، برخی داروهای خاص، بیماری های مزمنی مثل دیابت، بارداری و … مواردی هستند که خطر ابتلاء شخص به بیماری لثه را حتی با وجود شستشوی منظم دندان ها و مراقبت از آن ها افزایش می دهند.