پر کردن دندان: دلایل، انواع پرکردگی + مراحل و نحوه مراقبت از دندان پر شده

پر کردن دندان یا (tooth filling) یک فرآیند بسیار رایج دندانپزشکی است که شامل استفاده از مواد ترمیم کننده برای پر کردن و ترمیم حفره ها و محل پوسیدگی دندان ها می شود. دندانپزشکان حین پر کردن دندان ها، تمام پوسیدگی دندان یا بخش آسیب دیده آن را برداشته و پس از تمیز کردن دندان، با موادی مثل آمالگام، کامپوزیت و … محل حفره را ترمیم و مهر و موم می کنند. این کار علاوه بر ترمیم انواع دندان، به محافظت از ریشه دندان ها و حفظ عملکرد کلی دندان منجر می شود.

قبل از هر چیز می توانید فیلم پر کردن دندان را مشاهده کنید:

چه زمانی نیاز به پر کردن دندان داریم؟

ما در بخش ابتدایی این مقاله، از پوسیدگی دندان (معمولا جزئی تا متوسط) به عنوان یکی از اهداف و علل انجام پر کردن دندان یاد کردیم. اما این تنها عاملی نیست که ما را به ترمیم دندان با مواد پر کننده سوق می دهد. علل و عوامل زیادی وجود دارند که نشان می دهد ممکن است دندان ما نیازمند پرکردگی باشد. با مهمترین علائمی که نشان می دهد برای ترمیم دندان باید به یک دندانپزشک عمومی یا یک متخصص ترمیمی و زیبایی دندان مراجعه کنید در ادامه آشنا شوید:

• روی دندان های شما لکه های تیره وجود دارد.
• دندان شما حفره یا سوراخی دارد که می توانید آن را حس و یا لمس کنید.
• اغلب غذایی که می خورید بین دندان های خاصی گیر می کند.
• وقتی در یک ناحیه خاص نخ دندان می کشید پاره می شود.
• اگر در یک یا چند سطح دچار شکستگی دندان یا خرد شدگی دندان شده اید پر کردن دندان شکسته توصیه می شود.
• پرکردگی قبلی دندان شما شکسته یا افتاده است.
• دندان قروچه دارید و این باعث ساییدگی بخشی از سطوح جونده یا خورد شدن آن شده
• حین جویدن غذا دندان درد ضربانی دارید.
• دندان شما به سرما و گرما و یا فشار حساس شده است.

برای پر کردن دندان از چه موادی استفاده می شود؟

به موادگی که جهت ترمیم دندان آسیب دیده استفاده می شود، اصطلاحا پر کردگی دندان می گویند. این مواد اغلب یکی از 5 گزینه زیر هستند:

• آمالگام
• کامپوزیت
• طلا
• سرامیک یا پرسلین
• پر کردگی موقت

پر کردن دندان با آمالگام

آمالگام ارزانترین ماده پر کننده دندان است. از مزایای آن می توان به دوام و انعطاف پذیری خوب آن اشاره کرد. این پر کردگی ها می توانند 10-15 سال دوام داشته باشند. علاوه بر این، نصب و قرار دادن آنها بسیار سریع است و به دلیل تغییرات دما شکسته نمی شوند یا ترک نمی خورد. از مواد پر کننده آمالگام برای ترمیم دندان خلفی استفاده می شود و مقاومت نسبتا بالایی دارند.

نکته منفی این مواد پرکننده دندان، بد رنگ بودن آن ها است. پر کننده های آمالگام به رنگ تیره هستند و حتی می توانند ساختار و رنگ دندان های مجاور را تغییر دهند. برای نصب آن ها باید بخش زیادی از دندان را تراشید و همچنین درصد اندکی از مردم ممکن است به آن حساسیت داشته باشند.

پر کردن دندان با کامپوزیت

پرکردگی کامپوزیت می تواند تقریبا با رنگ دندان مطابقت داشته باشد. این مواد زیبایی طبیعی به دندان می دهند و اصلا برجسته نیستند. از پر کردگی کامپوزیت دندان تقریبا برای پر کردن هر اندازه حفره دندانی استفاده می شود اما به دلیل اینکه همرنگ دندان است معمولا برای پر کردن دندان های جلو استفاده می شود.

این نوع پر کردن دندان ارزان تر از مواد پرکننده سرامیکی و طلا است اما گرانتر از آمالگام است. مدت زمان پر کردن دندان با مواد کامپوزیت حدودا 20 دقیقه و دوام و ماندگاری آن ها دست کم 5 سال است. این پر کردگی ها محبوب ترین مواد پر کننده در میان عموم مردم به شمار می روند.

پر کردن دندان با طلا

برای اینکه یک پر کننده طلا نصب شود، بیمار حداقل نیاز به 2 جلسه ویزیت دارد. زیرا این پر کننده ها به صورت سفارشی ساخته می شوند و نیاز به آمادگی های زیادی دارند. طلا زیست سازگار و با دوام است و می تواند بیش از 20 سال دوام داشته باشد.

هرچند که پرکردگی دندان با طلا در داخل دهان قابل مشاهده است، اما نمی توان گفت که زیبایی شناسی ضعیفی را ارائه می دهد. زیرا اغلب مردم رنگ و ظاهر طلا را می پسندند. در هر صورت، این پر کردگی ها معمولا برای ترمیم حفره های کوچک در نظر گرفته می شوند.

چیزی که باید درباره پر کردن دندان با طلا بدانید این است که اگر بیمار بیش از یک دندان پر شده با فلز (طلا و آمالگام) داشته باشد، به مقدار کمی با خطر شوک گالوانیک و تخلیه الکتریکی کوچکی همراه خواهد بود.

پر کردن دندان با سرامیک

پر کننده های ساخته شده از پرسلن (پرسلاین یا پرسلین) نیاز به آماده سازی دارند. آن ها باید متناسب با محل پوسیدگی یا آسیب دیدگی در لابراتوار ساخته شوند و بعدا توسط دندانپزشک نصب شوند. پرکننده های دندان که از جنس سرامیک هستند برای پر کردن و ترمیم دندان هایی خلفی استفاده می شوند.

هرچند که هزینه پر کردن دندان با سرامیک زیاد است، اما با وجود آن ها تقریبا هرگز مجبور به تعویض پر کردگی ندارید زیرا مواد پر کننده سرامیکی بسیار محکم و بادوام هستند. آنها معمولا به مدت 10-15 سال به درستی کار می کنند، اما با مراقبت مناسب می توانند حتی تا یک عمر نیز ادامه داشته باشند.

پر كردن موقتی دندان

در خصوص پرکردگی هایی مانند سرامیک و یا طلا که نیازمند بیش از یک جلسه هستند، طی جلسه اول تا آماده شدن متریال پر کننده، یک نوع پر کننده موقت در محل حفره نصب می شود تا از دندان محافظت کند. این پر کننده ها از مواد با کیفیت پایین استفاده می شود و چون دائمی نیستند هزینه بسیار کمی دارند و  زیاد مستحکم نیستند.

به جز در مواقع پر کردن دندان، طی فرآیند عصب کشی دندان یا درمان ریشه نیز ممکن است از پرکردگی های موقت استفاده شود. تا زمان ترمیم کامل ریشه دندان و آماده شدن روکش دندان یا پرکردگی دائمی از این مواد برای محافظت از دندان استفاده می شود.

مراحل پر کردن دندان کدامند؟

مراحل پر کردن دندان به شرح زیر است:

بی حس کردن دهان

توجه به این نکته بسیار مهم است که پرکردن دندان نسبتا ساده است و دندانپزشک شما احتمالا تاکنون صدها مورد از آن را انجام داده است.

اولین مرحله در پر کردن حفره دندان اعمال بی حسی است. اکثر دندانپزشکان در این مرحله دندان و لثه را با ژلی، بی حس می کنند تا این ناحیه برای تزریق بی حس شود. هنگامی که ناحیه لثه بی حس شد بی حس کننده تزریقی به لثه تزریق می شود. این بی حس کننده دهان را برای مدت زمان پر کردن دندان کاملا بی حس می کند. برخی از دندانپزشکان همچنین نیتروژن اکسید ( که گاز خنده نامیده می شود) را برای بیماران و مراجعانی که مایل به بی حسی نیستند در نظر می گیرند.

آماده کردن دهان و دندان

برای اینکه دندانی که قرار است پر شود از دندان های دیگر جدا باشد، دندانپزشک از یک شیلد پلاستیکی استفاده می کند. با اینکار احتمال آسیب رسیدن به دندان های دیگر کاهش می یابد و تمرکز دندانپزشک تنها متوجه دندان آسیب دیده است.  این شیلد همچنین از ورود مایعات و ذرات ریز دندان به داخل دهان و گلو جلوگیری می کند.

از بین بردن محل پوسیدگی و تمیز کردن آن

دندانی که دچار پوسیدگی شده است معمولا شامل حفره، سوراخ و تغییر رنگ است. دندانپزشک شما از یک مته، لیزر یا ابزار دیگری برای از بین بردن قسمت پوسیده دندان استفاده می کند.

چون شما از قبل بی حس شده اید، احتمالا نحوه از بین بردن پوسیدگی را حس نمی کنید. بعد از از بین بردن آلودگی ها و علائم ظاهری پوسیدگی، دندانپزشک محل تراش خورده را تمیز می کند.

پر کردن حفره

پس از برداشتن قسمت پوسیده دندان، اکنون حفره ای در دندان بر جای مانده است که باید پر شود. این حفره با کمک یکی از انواع مواد پر کننده دندان که در بالا توضیح داده شد پر می شود.

ناحیه پر شده می تواند از بروز پوسیدگی دندان در آینده جلوگیری کرده و از دندان های شما به مدت طولانی محافظت کند. بعد از پر کردن حفره، دندانپزشک برای اطمینان از عدم تداخل در باز و بسته شدن فک و یا عدم هماهنگی پرکردگی را چک و پولیش می کند.

بعد از اتمام این کار، دهان شما ممکن است چند ساعت بعد از فرآیند پر کردن بی حس بماند. توصیه می شود طی این مدت از مصرف وعده های غذایی سرد و گرم خودداری کنید و از جویدن با دندانی که پر شده پرهیز کنید تا از حساسیت در دندان پر شده جلوگیری کنید.

چه زمانی باید پر کردگی دندان را ترمیم کنیم؟

عوامل متعددی برای تعویض پر کردگی وجود دارد. در اکثر موارد، اصلی ‌ترین دلیل این تعویض، اصطلاحا سایش روزانه و گذر زمان است. وقتی که با دندان‌ های خود غذا می‌ خورید، ترمیم دندان همیشه تحت فشار قرار می ‌گیرد. با گذر زمان، این فشارها ممکن است باعث ایجاد ترک‌ در دندان پر کرده شود و در نتیجه باعث نفوذ باکتری ‌ها به داخل دندان شود.

به هر حال، اگر ترمیم دندان دیگر نتواند از دندان آسیب دیده شما محافظت کند، بهتر است آن را به زودی تعویض کنید. زیرا وقت مناسبی برای باکتری ‌هاست تا به نواحی از دندان نفوذ کنند که به راحتی توسط مسواک قابل دسترسی نیستند. به این ترتیب، باکتری ‌ها به راحتی تکثیر می ‌شوند و از ذرات غذایی که به این نواحی وارد می ‌شوند، تغذیه می‌ کنند. این وضعیت ممکن است منجر به پوسیدگی دندان شود.

اگر دندان را با کامپوزیت پر کرده اید، طبیعی است که پس از مدتی تغییر رنگ دهد. بنابراین، اگر زیبایی دندان برای شما مهم است، ممکن است نیاز به ترمیم یا تعویض آن باشد.

اگر پر کردن دندان به طور صحیح انجام نشود، احتمالا با حساسیت دندان یا درد دندان مواجه خواهید شد. بهترین راه این است که به صورت منظم (مثلا هر یک یا دو سال یک بار) برای بررسی ترمیم دندان ‌ها به دندانپزشک مراجعه کنید. همچنین، هرگاه علائمی مانند حساسیت دندان پر شده یا درد دندان ظاهر شود، باید در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کنید تا وضعیت دندان ‌ها بررسی شود.

هزینه پر کردن دندان در سال 1402

هزینه پر کردن دندان در سال 1402 وابسته به نوع ترمیم، متغیر است. در جدول زیر، قیمت پرکردگی با توجه به نوع ترمیم و تعداد سطوح آن در سال 1402 آمده است:

نوع ترمیم	هزینه ترمیم (تومان)
ترمیم آمالگام کلاس پنج یا یک سطحی	از 900 هزار تومان
ترمیم آمالگام دو سطحی	از 1200 هزار تومان
ترمیم آمالگام سه سطحی	از 1400 هزار تومان
ترمیم کامپوزیت کلاس پنج یا یک سطحی	از 1200 هزار تومان
ترمیم کامپوزیت دو سطحی کلاس سه	از 1500 هزار تومان
ترمیم کامپوزیت سه سطحی یا کلاس چهار	از 1800 هزار تومان
ترمیم بیلداپ با آمالگام (دندان دائمی)	از 2 میلیون تومان
ترمیم بیلداپ با کامپوزیت (دندان دائمی)	از 2.5 میلیون تومان

لطفا توجه داشته باشید که این هزینه ‌ها تقریبی هستند و ممکن است با توجه به مکان و تجهیزات پرکردن دندان، تعداد سطوح ترمیم و نوع مواد مصرفی، متغیر باشند. برای اطلاعات دقیق‌تر و مشاوره، پیشنهاد می‌شود با دندانپزشک خود تماس بگیرید.

پاسخ به سوالات رایج پر کردن دندان