یکی از اولین اتفاقات بزرگ زندگی که همه ما بعد از به دنیا آمدن کودک خود تجربه می کنیم، دندان در آوردن است. این دوره بسیار مهم بوده و باید به آن توجه ویژه ای شود. به همین دلیل ما در این مقاله به طور کامل توضیحاتی درباره رویش دندان کودکان، علائم آن، مدیریت درد درآمدن دندان نوزاد و نکات مراقبتی برای شما آماده کرده ایم.
اولین دندان شیری چه زیمانی در می آید؟
با اینکه روند شکل گیری و رشد دندان بچه ها از داخل رحم مادر شروع می شود، اما زمان در آمدن دندان به بعد از تولد و حدود 6 ماهگی موکول می شود. البته قرار نیست که دندان همه بچه ها دقیقا در این سن در بیاید. زمان درآمدن دندان از یک نوزاد به یک نوزاد دیگر کاملا متفاوت است؛ یعنی ممکن است کمی زودتر و یا حتی دیرتر از 6 ماهگی اولین دندان در بیاید.
هنگامی که زمان رشد و بیرون زدن دندان سر برسد، علائم مشخصی دارد که به راحتی قابل تشخیص است. ما این علائم را در ادامه توضیح داده ایم.
علائم در آمدن دندان شیری چیست؟
مهمترین علائم درآمدن دندان در نوزادان عبارتند از:
- گریه کردن
- بی قراری کردن
- افزایش تحریک پذیری
- گاز گرفتن
- کشیدن گوش ها یا گونه ها
- امتناع از غذا خوردن
- بیدار شدن مکرر از خواب مخصوصا در طول شب
- سرفه کردن
- افزایش ترشح بزاق و خروج آن از دهان
- خارش لثه
البته قرار نیست هر کودکی این علائم را حین درآمدن دندان ها تجربه کند. علائم ممکن است از یه کودک به کودک دیگر متفاوت باشد. بعضی ها ممکن است اصلا علائم خاصی نداشته باشند و بعضی دیگر ممکن است اغلب علائم بالا را با هم تجربه کنند.
علائم درآمدن دندان ها از چه زمانی شروع می شود؟
نشانه های درآمدن دندان ها ممکن است از 2 یا 3 ماه زودتر از رویش اولین دندان شیری شروع شود. این علائم نشان می دهد که دندان در حال رشد بوده و لثه را تحریک می کند تا بتواند از آن بیرون بزند. تا زمانی که دندان کاملا از لثه خارج نشود این علائم ممکن است ادامه داشته باشند. اما اوج و شدت علائم ممکن است نزدیک به 6 ماهگی که وقت بیرون آمدن اولین دندان است باشد.
بعد از آن، علائم کمتر می شود چون بدن کودک یک بار این وقایع را تجربه کرده و الان مقاومت بهتری نسبت به رویش بقیه دندان ها دارد.
🦷 شاید این مطلب هم به دردتان بخورد
8 روش برای کاهش درد دندان در رویش دندان کودکان
اینکه ممکن است اغلب بچه ها درد دندان درآوردن را تجربه کنند، یک چیز طبیعی است اما این باعث نمی شود که به فکر مدیریت و کاهش این درد نباشیم. ما باید خودمان را با روش های خونگی و توصیه شده آماده کنیم. برای همین خوب است که 8 روش زیر که کمک زیادی به کاهش درد (به عنوان یکی از مهمترین علائم در آمدن دندان) می کند را امتحان کنیم.
به نوزاد توجه بیشتری کنید
هر چقدر بیشتر به بچه توجه شود، قطعا دردش هم کمتر می شود. تا می توانید او را سرگرم کنید و بیشتر بهش محبت کنید. مثلا او را ببوسید، باهاش بازی کنید، بهش غذای خوب بدهید، دورش را با اسباب بازی شلوغ کنید و …
غذاهای خنک را فراموش نکنید
منظورمان از غذاهای سرد اونایی است که داخل یخچال می گذاریم و بعد از خنک شدن به کودک می دهیم؛ مثلا ماست می تواند یک نمونه خوب باشد، یا مثلا سیب رنده شده که تازه از داخل یخچال خارج شده است. این ها هم مقوی هستند و هم به طرز عجیبی باعث کاهش درد دندان رویش دندان کودکان می شوند.
به نوزاد کمک کنید بیشتر به جویدن مشغول شود
هرچه نوزاد بیشتر بجود، کمتر درد را تجربه می کند. در واقع خود نوزادی که در حال رویش دندان کودکان است، تمایل بسیار زیادی به جویدن دارد چون این یک مکانیزم است؛ مکانیزمی که به صورت طبیعی به کاهش درد کمک می کند.
می توانید برای نوزاد دندان گیر تهیه کنید و یا اینکه یک سری اسباب بازی نرم اما نسبتا درشت هم بخرید که بدون احتمال خفگی، به کاهش درد دندان در آوردن نوزاد کمک کند. اگر اسباب بازی یا دندان گیر سرد باشد، حتی تاثیرش بیشتر است. مثلا می توانید آن را داخل یخچال (فرزیز نه، فقط یخچال) بگذارید تا یکم سرد شود و بعد به دست نوزاد بدهید. دمای پایین دندان گیر باعث بی حس شدن طبیعی دندان و کاهش درد نوزاد می شود.
نوشیدنی خنک به نوزاد بدهید
دمای پایین باعث بی حسی نسبی و کاهش درد لثه می شود. پس خوب می شود اگر سعی کنیم به صورت کنترل شده و محدود، نوشیدنی نسبتا خنک به کودک بدهیم. البته مراقب باشید و مطمئن شوید که نوزاد در سنی است که کاملا آب و نوشیدنی ها را تحمل کند. (این سن قطعا بالای 6 ماهگی است)
اصلا به فکر بی حس کردن لثه نباشید
هیچوقت و با تاکید بیشتر، هیچوقت، داروی بی حس کننده شیمایی یا حتی گیاهی روی لثه بچه نگذارید. این بی حس کننده ها اصلا نباید برای بچه های زیر 2 سال استفاده شود. اگر مجبور شدید استفاده کنید هم تنها زیر نظر دندانپزشک کودکان و با تایید او باید اینکار را انجام بدهید.
استفاده از بی حس کننده ها (چه دارویی و چه گیاهی) باعث کاهش اکسیژن دریافتی بچه ها می شود و می تواند مشکلات قلبی و عروقی ایجاد کند. دقت کنید به هیچ عنوان از الکل (هر نوعی) برای کاهش درد دندان رویش دندان کودکان استفاده نکنید چون اصلا توصیه شده نیست.
از انگشتی های لاستیکی استفاده کنید
اغلب مادرها حین رویش دندان کودکان در کنار نوزادان هستند و خودشان به کاهش درد کمک می کنند. فقط کافی است که انگشت خودتان را تمیز کنید و اجازه بدهید نوزاد آن را گاز بگیرد یا بجود. خودتان هم می توانید به آرومی لثه و محل در آمدن دندان را ماساژ بدهید. حتی می توانید از مسواک های مخصوص و کوچیک با موهای نرم استفاده کنید.
اگر لازم شد از داروی ضد درد کمک بگیرید
بعضی وقت ها می بینید که هیچ کدام از روش های بالا نمی تواند درد کودک را ساکت کند. همیشه اینگونه نیست اما ممکن است سر در اومدن یکی دو تا دندان بچه حسابی اذیت شود. اینجاست که می توانید داروی ضد درد مثل استامینوفن (برای بچه ها) استفاده کنید. البته به هیچ عنوان “تایید میکنم به هیچ عنوان” قبل از مشورت با دندانپزشک کودکان یا پزشک متخصص اطفال چنین کاری نکنید.
قید گردنبد دندان گیر رو بزنید
بعضی افراد به جای اسباب بازی دندانگیر از گردنبند های دندان گیر حین در اومدن دندان نوزاد استفاده می کنند. این ها می تواند باعث خفگی نوزاد شود؛ پس به هیچ وجه گردنبند را در دسترس بچه قرار ندهید.
5 نکته برای مراقبت از دندان های شیری که همه والدین باید بدونن
تا اینجا هرچیزی که خواندید درباره دندان در آوردن نوزادان، علائم و تسکین درد آن بود. از اینجا به بعد درباره یک سری نکات که حین درآمدن دندان ها باید به آنها توجه کنید، اطلاعاتی دریافت می کنید.
🦷 مطالعه این مطلب را فراموش نکنید: مراقبت از دندان کوکان چه اصولی دارد؟
اول از همه جدول درآمدن دندان های شیری را بخوانید
والدینی که بیش از یک بچه دارند، خوب می دانند که دندان نوزاد کی در می آید. اما اگر نوزاد اولتان است بهتر است که یک نگاه به جدول درآمدن دندان های شیری بیندازید. این جدول جواب سوال “دندان نوزاد کی در میاد” که ذهن خیلی از افراد را درگیر کرده است را، میدهد.
بعد از رویش دندان کودکان، دندان بچه را مسواک بزنید
باید دندان یا دندان های بچه را روزی دو بار با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید. فرق مسواک زدن بچه ها با بزرگتر ها این است که میزان خمیر دندان مورد استفاده آنها با هم فرق دارد. برای بچه های کوچک، اندازه خمیر دندان باید بیشتر از یک دانه برنج نشود.
بچه که به سن 3 سالگی رسید می توانید مقدار خمیر دندان را بیشتر کنید و به جای یک برنج به اندازه یک دانه نخود برسونید. مهمترین نکته این است که بعد از دندان در آوردن، باید تا سن حداقل 6 سالگی روی مسواک زدن بچه نظارت داشته باشید و کنار خودتان مسواک بزنند. از سن 7 تا 8 سالگی هم باید خودشان روزی دو نوبت و هر نوبت 2 دقیقه مسواک بزنند.
فلوراید باید به رژیم غذایی کودک اضافه شود
فلوراید یک ماده معدنی است که به سخت شدن مینای دندان، افزایش استحکام و جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک بسیار بسیار زیادی می کند. در اغلب کشورها به آب آشامیدنی فلوراید اضافه می شود و کافی است با همان آب برای بچه غذا درست کنید. اما اگر داخل کشوری زندگی می کنید که معلوم نیست آب آشامیدنی اصلا هیچ فلورایدی دارد یا نه، درباره روش های اضافه کردن فلوراید به رژیم غذایی بچه با دندانپزشک کودکان یا پزشک متخصص اطفال صحبت کنید.
به محض اینکه اولین دندان درآمد به دندانپزشک مراجعه کنید
تقریبا تمام مراکز دندانپزشکی جهانی معتقدند که بعد از در آمدن اولین دندان نوزاد را به یک دندانپزشک کودکان نشان بدهیم. دندانپزشک کودکان سلامت دندان بچه را چک می کند، نحوه رویش دندان ها را نظارت می کند و به والدین کلی آموزش درباره بهداشت دهان و دندان و نحوه مراقبت اصولی از دندان شیری می دهد. این مراجعات، اغلب نقش آموزشی دارند و در کنارش چکاپ و ارزیابی صورت می گیرد.
درباره فلوراید وارنیش با دندانزشک کودکان صحبت کنید
فلوراید وارنیش یک روش است که از فلوراید برای تقویت دندان بچه ها به منظور پیشگیری از پوسیدگی دندان استفاده می کنند. از دندانپزشک کودکان بپرسید که آیا فلوراید وارنیش برای بچه شما مناسب است و آیا به سنی رسیده است که بشود فلوراید وارنیش برایش انجام داد؟ اصلا بپرسید که چه زمانی بعد از در دندان در آوردن می شود وارنیش کرد؟
آبسه دندان؛ از علت تا روش درمان فوری آن
با سریع ترین روش های سفید کردن دندان آشنا شوید
درمان سه سوته دندان درد؛ چطور ممکن است؟
